‘Get This War of Mine they said. It will be fun they said.’ Hoeveel verder had ik daar vandaan kunnen zitten… This War of Mine: The Little Ones is een uitbreiding van de bijzondere titel die in 2014 al verscheen voor het masterrace. Gelukkig kan ik er als console peasant nu ook van ‘genieten’, want het ‘spel’ is zojuist verschenen voor de One en PS4. De reden dat ik dat tussen aanhalingstekens heb gezet, is wegens het zware thema die de titel belicht. War ain’t no game, dat is de ondertoon die de game vanaf het eerste moment neerzet. Laten we zonder al teveel oponthoud met onze neus in het oorlogsgebied duiken, veel letterlijker dan dat gaat het niet worden.
This Kutleven of Mine
Als je dacht dat je een tutorial voorgeschoteld zou krijgen voordat je daadwerkelijk aan de slag gaat, zit je er ver naast. Oorlog kent geen tutorials sukkels, je zoekt het maar uit! Nee, maar even serieus, het spel is werkelijk as ongenadig as it gets. Je wordt random in een scenario gegooid met enkele overlevenden met magere achtergrondverhalen evenals de onderlinge relaties, maar dat is ook helemaal niet belangrijk in het ‘spel’. Het legt namelijk de nadruk op de ervaring hoe het is om te overleven als onschuldige burger in een conflict/oorlogsgebied. Denk je nu even in hoe dat zou moeten zijn… en vermenigvuldig het gevoel dat je erbij krijgt minimaal keer tien. That’s right, it’s preeeeetty bad.
De sketchy, arty noir wereld van This War of Mine zet gelijk de beklemmende sfeer neer die het wil neerzetten. Je voelt je hulpeloos en leeg, precies zoals ze dat willen. Het is niet supergorgeous of memorabel zoals Limbo dat bijvoorbeeld was, het ziet er gewoon prima uit. Framerate laat zo nu en dan wel wat te wensen over, maar is niet ernstig genoeg om er een big deal van te maken. Dit spel zou niet minder kunnen geven om de graphics volgens mij, dus laten we snel verder gaan.
Goed, laten we niet al te ver afdwalen. Je begint dus met enkele survivors in een huis, waarmee je in het diepe wordt geslingerd. Je komt er snel achter dat je survivors basisbehoeften hebben zoals slapen en eten, waar je uiteraard aan moet voldoen. Kies je ervoor om dat alleen al te negeren, kronkelen binnen no-time al je survivors over het laminaat. Niet doen dus, zo heeft mijn eerste avontuur maar liefst drie ingame-dagen mogen duren (ter informatie: drie ingame-dagen is een keertje knipperen met je ogen. Preeeeetty bad dus). Maar ik heb een hart, dus ik ga jullie voorzien van mijn wijsheid. Omdat ik zoveel om jullie geef zal ik, ‘David, The Human Survival Guide’ jullie een handje op weg helpen!
Hoe overleef je de eerste dagen 101
Het is slim om op de eerste dag naar zoveel mogelijk voedsel en bouwmaterialen te zoeken in alle vertrekken van je huis. Het is namelijk van groot belang dat je huis bewoonbaar wordt, misschien niet zo luxe als je het nu zelf hebt… Maar een bed om op te slapen, stoel om op te zitten en een fornuis om op te koken zijn bijvoorbeeld een paar dingen die opzich wel relaxed zijn.
Als je je ooit aan een XCOM-game hebt gewaagd, begrijp je ongeveer hoe het opbouwen van je huis/basis in elkaar steekt. Als je naar je werkbank in het huis loopt, kan je uit een menu kiezen wat je wilt bouwen. Althans, als je de juiste bouwmaterialen in je bezit hebt. Vanuit een zijaanzicht van het huis kan je kiezen waar je het desbetreffende meubel wilt plaatsen. Bedenk goed waar je je bouwmaterialen aan spendeert, je zit zo door je materiaal heen!
Dingen die je kan bouwen zijn zou zoals ik al zei onder andere bedden, stoelen en fornuizen. Daarnaast kan je bijvoorbeeld een gitaar fixen voor vermaak, want je wilt natuurlijk niet dat je survivors depressief worden en zichzelf van kant maken. Geloof me nou maar, dat doen ze. Of een radiator bouwen, want er kan een heuse wintertijd aanbreken. Je wilt niet dat iemand doodvriest. Zou preeeeeetty bad zijn, en het zijn dingen waar je natuurlijk gewoon rekening mee moet houden. Zo is er nog veel meer, dit is slechts een greep uit de catalogus.
Ook kun je een radio bemachtigen, zodat je bijvoorbeeld de golflengtes kan checken of de locaties die je tijdens je nachtelijke escapades gaat bezoeken wel veilig zijn… ‘Huh, wat bedoel je daarmee David?!?’ Ja precies, we hebben het alleen nog gehad over de ‘dagfase’. Let’s spice things up a bit, op naar de nacht!
This War of Sam Fisher?
Als de klok ongeveer 8 uur ’s avonds slaat, verandert TWoM in een heuse stealth-game. Jij gaat dus op stap met één van je survivors om de voorraden aan te vullen. Zoals je begrijpt rollen de bouwmaterialen en het voedsel niet naar je voordeur toe, dus moet je in de nacht je leven wagen om jezelf en je vrienden thuis in leven te houden. Hierbij komen de verschillende rollen van je survivors in het spel. Iedereen heeft namelijk zijn eigen specialisatie, die je van allen goed hoort te benutten.
Zo heb je iemand die bijvoorbeeld voor minder resources meer eten kan bereiden, of iemand die goed hard kan rennen voor als je in penibele situaties terecht komt. Maar ik ben geen bitch, en omdat ik houd van de goede dingen des levens gebruikte ik toch vaak de man met de meeste rugzakcapaciteit. Cuz loot.
Van wie er overblijven in het huis verdeel je de rollen ook, zoals wie er gaat slapen en wie er de wacht houdt om inbraken af te slaan. Dat eist uiteraard ook weer zijn tol voor de dag erna, dus calculeer goed in hoe je deze dag gaat invullen met je survivors.
Buiten de deur loont het altijd om rustig te bewegen en door sleutelgaten te kijken voordat je een kamer inwalst. Houd ook de bewegingsindicators in het huis in de gaten, het kan een andere looter zijn die niet bang is om jou een paar keer in je nek te prikken voor je rugzak. Het kan ook een doodgewone rat zijn, maar het kan geen kwaad om het even te checken. Zoals je misschien al doorhebt raakt poep in ieder geval erg snel de ventilator als je aanwezigheid wordt opgemerkt. Ga nooit rennen en vermijd confrontaties zo mogelijk!
Permanente littekens op je ziel
Er zijn een twintigtal locaties die je kan bezoeken om je benodigdheden te vinden, die met elke playthrough nét iets anders kunnen zijn. Zo kan een villa bijvoorbeeld de ene keer bewoond worden door een oud stel, of de andere keer bezet zijn door rebellen of het leger. Voordat je een locatie bezoekt krijg je informatie over hoe gevaarlijk de toestand daar is en wat er onder andere te halen valt. Zo kan je kiezen waar je je kansen gaat wagen op basis van wat je nodig hebt en moet je de risico’s afwegen. Want besef; één dode survivor staat vaak al gelijk aan ‘you’re fucked’.
(Als je een hart hebt) spelen de morele keuzes die je moet maken parten met je, in ieder geval wel met mij. Je kan er bijvoorbeeld voor kiezen om het oude, weerloze stel helemaal suf te roven zodat je zelf overleeft. Helaas heb je vaak geen keuze dus doe je het toch maar, want easy loot betekent overleven. Maar wat ik heel knap vind van de TWoM, is dat het je écht kut kan laten voelen voor wat je doet. Hoe de oude man in zijn huis achter je aanrent om te vragen of je ‘de medicijnen van zijn vrouw alsjeblieft niet wilt meenemen’ terwijl je heel zijn huis leegtrekt, is hartverscheurend. En als je dit soort dingen te vaak doet met dezelfde survivor, kunnen ze ook nog eens depressief raken wegens hun daden en zelfmoord plegen. Preeeeeetty bad dus. Op een gegeven moment kom je erachter hoe dit te voorkomen en verliest dit moment na meerdere playthroughs zijn lading, wat het minder belastend maakt.
Teveel stress
De druk is hoog, ongeveer te vergelijken met een missie aannemen in XCOM (ik staarde vaak 30 min. naar het scherm zonder een keuze te kunnen maken). Ben er in ieder geval op berekend dat shit vaker slecht dan goed afloopt. Vaak is de beste loot natuurlijk te vinden op de gevaarlijkste locaties, en laten we eerlijk wezen; je character legt gewoon makkelijk het loodje.
Hij gaat makkelijker liggen dan Ronaldo na een schwalbe, of een kleuter na een bodycheck van Kimbo Slice. Het is mogelijk om een mes te maken op de thuisbasis, of zelfs vuurwapens met gevonden wapenonderdelen op ‘runs’ die je maakt.. Maar helaas hebben (vuur)gevechten 0,0 procent te maken met skill (druk RT, hopen op het beste) en lijkt je tegenstander jou ALTIJD meer te raken dan jij hen. Daarnaast zijn ze vaak ook in grotere getalen, ik geloof dat dat overkill wordt genoemd. Erg frustrerend, maar als dat is gedaan om de hulpeloosheid die je al voelt te versterken: chapeau! Ik vind het in ieder geval kut. Heel kut.
Het kan dus voorkomen dat je om deze reden een paar nachten achter elkaar het niet voor elkaar krijgt om voldoende loot te scoren om iedereen te voorzien van eten. Of genoeg bij elkaar krijgt om een bed te maken. Of een radiator. Survivors worden hongerig, onderkoeld, slaperig, depressief, ziek of raken gewond.. En op dat alles zit nog eens tijdsdruk met de dag/nachtcyclus. Kan je dat niet handelen omdat je geen voorraden hebt is het vanzelfsprekend een keiharde game over, en begin je gewoon weer van vooraf aan. Vooral als je er een fiks aantal weken survival er op hebt zitten, is dat niet echt heel motiverend om opnieuw te starten.
Als de wereld je écht even helemaal tegenwerkt, is na een nachtje ‘runnen’ je eigen huis ook nog eens geloot en/of één van je survivors (dodelijk) gewond geraakt na een gevecht met een van die dudesons. Preeeeeeetty bad obviously, want dan ben je gewoon weer terug bij af.
Dem goddamn kids
Wat ik tot nu toe heb besproken, is eigenlijk TWoM zonder The Little Ones. Wat de uitbreiding met zich meeneemt, is slechts een nog emotionelere ervaring dan dat het al is. Het is nu ook mogelijk om kinderen in het verhaal te betrekken, joepie! Kinderen blijven kinderen, zelfs tijdens een oorlog en dat wordt hier nog even in je gezicht geschoven. Want het leven was nog niet kut genoeg vóór de uitbreiding.
Kinderen hebben veel aandacht nodig en dingen om te doen. Het grootste gedeelte zijn ze eigenlijk alleen aan het spelen, maar zo nu en dan hebben ze een pittig gesprek met één van de volwassenen die de onderlinge band van de survivors wat meer emotionele waarde geeft. Zo vragen ze waarom ze niet buiten mogen spelen, waar hun vriendjes/vriendinnetjes zijn, waarom iemand zo verdrietig kijkt, wanneer ze weer naar hun eigen huis mogen, etc. Het geeft absoluut een extra dimensie, maar er zit een duidelijke ‘maar’ aan vast.
Want voor de rest zijn ze eigenlijk vooral een ‘pain in the ass’ omdat ze niet veel kunnen doen. Je kan ze aanleren om kleine huishoudelijke taken te verrichten, maar eigenlijk heb je het al druk zat met je volwassen survivors. Je wilt alleen geen kinderen laten sterven, dus maak je de druk die al op je lag nog twintig keer zo erg. Preeeeeeeeeeeetty bad dus.
Conclusie
This War of Mine: The Little Ones is een arty game met veel karakter. De zwart/wit wereld geeft je echt het gevoel van hulpeloosheid en weinig toekomstperspectief, precies wat de boodschap van de game ook lijkt te zijn. Ik geloof dat het je een redelijk goed inzicht geeft in hoe moeilijk het leven in zo’n gebied kan zijn, waardoor je automatisch meer respect hebt voor mensen die daadwerkelijk zo leven. Dingen waar je niet eens bij stil gestaan hebt lijkten een grotere rol te spelen dan dat je ooit had kunnen bedenken. Dat is op zich al een hele grote prestatie.
Je zit er niet naast als je gevoel zou zeggen dat de game flink wat van XCOM wegheeft en een dikke vleug Sims met zich meedraagt. Er zijn zoveel factoren die een rol spelen om je karakters in leven te houden, het is bijna niet grappig meer. Dus als ik de game dan toch in een hokje zou moeten stoppen, zou ik hem onder de noemer ‘hyperrealistische kutlevensimulator’ gooien. Elke keuze die je maakt weegt zwaar en heeft vaak angstaanjagend veel (negatieve) invloed op een ander aspect. Er bestaan vaak geen goede of slechte keuzes, en dat weet TWoM als geen ander te vertalen.
Het is een prima ‘game’, maar ondanks het systeem die elke playthrough zou moeten randomizen is het nog niet uiteenlopend genoeg in mijn ogen voor meer dan 5 a 10 playthroughs. Vooral als je al vrij veel dagen overleefd hebt en het dan nog blijkt mis te gaan, is het erg demotiverend om weer helemaal opnieuw te beginnen. Ook al weet je elke keer iets beter hoe je moet overleven, zal dit weinig mensen over de streep trekken om dit écht vaak te blijven spelen.
Naast de constante druk geeft de game je ook gewoon echt een ongemakkelijk gevoel door het zwaarbeladen onderwerp, waarvan ik vind dat het ook niet echt een game maakt. Ik vind het meer op een interactieve documentaire lijken dan een game, want echt ‘leuk’ om te spelen is het niet en hoort het ook niet te zijn. Het is echt een beleving en zou goed gebruikt kunnen worden als een project voor een school met leerzame doeleinden.
This War of Mine: The Little Ones is vanaf nu verkrijgbaar op PC, Xbox One en PS4.
(hier nog een leuk weetje: Van elk exemplaar dat van This War of Mine: The Little Ones verkocht wordt, gaat een gedeelte van de opbrengst naar stichting Warchild. Supertof!)
