In het vorige deel keken we naar het allereerste begin van de first person shooter: Maze, The Colony, Wolfenstein 3D, Doom, Duke Nukem, Quake… Allemaal iconische klassiekers die nu nog door liefhebbers gespeeld worden. We waren gebleven bij de opkomst van Valve, die veel grote namen heeft uitgebracht…
De stille wetenschapper
In 1998 gebruikte Valve de engine van Quake om een nieuwe game te ontwikkelen: Half-Life. Jij speelde als de wetenschapper Gordon Freeman, en het bijzondere aan dit spel was dat je nooit hoefde te kijken naar cutscenes of andere onzin. Jij bleef de baas. Gewoon inzoomen op het kruis van een of ander personage die een interessant verhaal staat te vertellen. Of weglopen en doorgaan met je missie. Het spel ontwikkelde zich mede door jouw handelen, maar ook door dat van andere personages in het spel. Wat het zo bijzonder maakte was dat het dikke actie afwisselde met momentjes om rustig je omgeven te bekijken, of kleine gevechtjes met alien motherfuckers.
You have taken the lead!
Tegelijk met Half-Life kreeg de wereld echter ook Unreal te spelen; een goede tegenstander om de baas van het FPS-genre te worden. Ontwikkelaar Epic bracht in 1999 het vervolg uit, Unreal Tournament, wat een immens succes werd. Spelers konden tegen elkaar strijden, maar zelfs spelen tegen bots was wonderbaarlijk genoeg vermakelijk. Het spel kende een lange levensduur; online competities kunnen zelfs nu nog worden gevonden.
Dat geldt ook voor Quake III. Dit spel speelde ik zelf tijdens de ICT-lessen op de middelbare school samen met mijn klasgenoten. Allemaal onze geweertjes paraat, gigantische jumps maken door op de grond te schieten en flink tegen elkaar schelden als je werd neergeknald. Het mocht allemaal. Andere tijden. Zucht.
Terrorists win
Tijden waren aan het veranderen. Waar we voorheen lekker veel aliens wilden vermoorden, begonnen de trends te verschuiven richting meer realisme en competitieve gameplay. In Quake en Unreal Tournament was het een kwestie van snelle reflexen en goede gameplaying skills hebben om te winnen. Mensen begonnen meer realisme te verwachten in hun spellen.
Een van de mods van Half-Life werd zo razend populair dat het een spel op zichzelf werd: Counter-Strike. Half-Life bracht de mensen veel genoegdoening in het singleplayer spel, met een goed plot en interessante hoofdpersonage. Counter-Strike bracht de mensen echter betekenis in het multiplayer gamen. In de eerdere multiplayer spellen waren er vooral Death Matches, en als je dood ging respawnde je gelijk en kon je weer doorgaan met doelloos moorden. Counter-Strike was anders: als je dood ging, moest je de hele ronde wachten voor je weer terugkwam in het spel. En elke keer als je een andere speler neerhaalde had je ook echt het gevoel dat je kill meer betekende. Bovendien bracht het een plot van zichzelf mee: be the terrorist, or fight the terrorist.
Internetcafés over de hele wereld stroomden vol met spelers die Counter-Strike speelden, en grote internationale competities hebben menig speler duizenden doekoes opgevelerd.
Freedom of choice
Deus Ex introduceerde weer een nieuwe soort FPS aan ons trouwe gamers. Waar we voorheen knallend door de levens heen stormden, werd het nu mogelijk om al sneakend langs je vijanden te sluipen. Stealth werd een belangrijk aspect; spelers werden echter niet tot deze gameplay gedwongen, en konden als ze wilden ook nog met guns blazing iedereen afknallen.
Een ander interessant element dat Deus Ex meebracht was het keuze-element. Puzzels en conflicten hadden meerdere uitkomsten, en in sommige gebieden waren er meerdere manieren om eruit te komen. En hoewel de graphics kut waren, en de hack- en lockpickinterface niet te doen, was het wel een van de eerste shooters die een RPG-element verwerkte in het spel. En dat voelde waanzinnig cool.
Hallo Halo
Tsja, inmiddels is Master Chief een game-icoon van ongekende grootte. Zelfs ik ken hem en ik heb niet eens een Xbox. Dat zegt wel wat over hoe populair de game Halo is… Hoewel het spel eerst door Apple werd ontwikkeld voor de Mac, werd het later ingepikt door Microsoft om voor de Xbox uit te komen. En Halo deed wat het moest doen. De meeslepende verhaallijn en goede gevechten in het spel maken dat het een megagroot succes werd, met een gamereeks die tot op de dag van vandaag succesvol is (check Davids review van Halo 5!). De game kon dan ook niet in dit lijstje ontbreken!
War… war never changes
Het is ook aan het begin van deze eeuw dat oorlogsshooters weer populair worden dankzij Medal of Honor, dat uitkwam op de PlayStation. Het spel voelde tactisch en realistisch aan. De AI van de soldaten en honden was zo geavanceerd dat ze dynamisch en ontwijkend op jou reageerden. Dit maakte de game onder andere een groot succes.
Natuurlijk bracht deze trend een hele reeks copycats met zich mee, die minder noemenswaardig zijn. Ook Call of Duty kent hier bijvoorbeeld zijn oorsprong en is momenteel de marktleider voor shooters op de consoles. Samen met Battlefield, die de markt voor de pc bezet hield, verkenden ze verschillende tijdsperiodes en oorlogen in hun games.
De koning van de FPS
Met de komst van Half-Life 2 in 2004 mocht Valve zich officieel de koning van de FPS noemen. Ook nu nog wordt Half-Life 2 een van de beste FPS-games genoemd. De omgeving, de stad, het verhaal, de post-apocalyptische setting… het spel is een indrukwekkend geheel. Net als in het eerste deel blijf je de baas over je protagonist en mag je dus lekker doen wat je zelf wilt. Geen onnodige geforceerde cutscenes dus! En mocht je je nu even vervelen, dan kun je altijd nog rotzooi in het rond slingeren met je gravity gun! Fun!
https://www.youtube.com/watch?v=mGr2oeJe8Bk
En toen…
Tsja, wat is nog geschiedenis te noemen? Ik vind Half-Life 2 een mooie afsluiting van de uitgebreide geschiedenis. Maar laten we ook vooral nog even kijken naar onderstaande pareltjes die zeker hun stempel hebben achtergelaten op games die later nog zouden verschijnen.
Jungles en exotische omgevingen
Denk hierbij aan games als Far Cry en Far Cry 2, of Crysis. (Check ook Leo’s review van Far Cry Primal!)
Afkortingen… overal afkortingen!
Het leek even een nieuwe trend te worden: afkortingen in de titels van games. Denk aan F.E.A.R., die bovennatuurlijke horrorelementen in het spel verwerkte (effectief, want ik speelde met samengeknepen billetjes en klotsoksels… of ik liet mijn vriend spelen terwijl ik toekeek, nog beter).
Ook S.T.A.L.K.E.R. was een voorbeeld, en had in tegenstelling tot F.E.A.R. geen horrorelementen nodig om het tot een creepy game te maken… Dat deed de setting wel voor je.
Adembenemde omgevingen met intrigerend verhaal
Wat anders kan ik bedoelen dan Bioshock? Het eerste level was waanzinnig mooi en een twist op wat we al kenden. De vervolgen, die steeds meer FPS en steeds minder RPG/shooter werden, lieten ons steeds weer in verbazing achter. De prachtige omgevingen en interessante game-elementen maakten dit tot een uiterst succesvolle game.
En verder…
Verder maakten we nog kennis met horrorshooters zoals Left 4 Dead, waar we weer meer vrijheid krijgen in de uitkomst van het spel. Je gameplay bepaalde hoe je het er vanaf zou brengen, en terwijl je speelde gebeurde er van alles met je kameraden om je heen. Dat maakte dit spel dynamisch.
Een van mijn persoonlijke favorieten, Borderlands, introduceerde een game die uniek was vanwege een heel aantal gecombineerde elementen: cel-shaded graphics, veel RPG-elementen, grove humor, en heerlijke absurditeit. Hoewel een aantal dingen niet goed werkten (die veelal verbeterd werden in deel 2) was het een game die het bizarre weer wat toegankelijker maakte in games. Wat mij betreft een goede ontwikkeling.
